Dag van nationale rouw
Minister-president Rutte heeft woensdag 23 juli 2014 tot dag van nationale rouw verklaard. Op deze dag komen de eerste slachtoffers van de vliegramp met vlucht MH17 aan in Eindhoven.
Dat zal gebeuren in aanwezigheid van nabestaanden. Daarnaast zullen aanwezig zijn Hunne Majesteiten Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima, minister-president Rutte en vice-minister-president Asscher, vertegenwoordigers van landen waarvan slachtoffers te betreuren zijn en andere hoogwaardigheidsbekleders.
Na de landing van de twee militaire vliegtuigen zal de aankomst in Nederland worden gemarkeerd met een trompetsignaal. Daarna zal er een minuut stilte in acht worden genomen. Iedereen kan zich hierbij aansluiten.
In verband met deze dag van nationale rouw heeft minister-president Rutte een bijzondere vlaginstructie uitgegeven om morgen van alle gebouwen van de rijksoverheid de Nederlandse vlag halfstok te voeren. Gemeenten, provincies en Nederlandse diplomatieke vertegenwoordigingen in het buitenland wordt verzocht dienovereenkomstig te handelen. Verder kunnen op verschillende momenten van deze dag klokken worden geluid. Dit laatste geldt met name gedurende 5 minuten voor aankomst van de vliegtuigen. Deze aankomst is voorzien om 16.00 uur.
Bij verschillende instanties in Nederland is de gang van zaken woensdag aangepast in verband met de dag van nationale rouw. Bij de vliegramp in Oekraïne kwamen donderdag 298 mensen om, onder wie 193 Nederlanders.
Het is voor het eerst sinds 1962, toen oud-koningin Wilhelmina overleed, dat Nederland een dag van nationale rouw heeft ingesteld.
Op gemeentelijke gebouwen in veel steden hangen de vlaggen woensdag halfstok. Veel kerken zullen de klokken luiden. Zo zal woensdagmiddag in de Utrechtse Domtoren vijf minuten lang de omfloerste rouwklok worden geluid.
Ook wordt een minuut stilte gehouden bij de terugkeer van de stoffelijke overschotten van slachtoffers van de vliegramp in Oekraïne. Dat zal naar verwachting woensdagmiddag rond 16.00 uur zijn.
Naast de Sint-Janskathedraal in Den Bosch is woensdag een gezamenlijke ceremonie. Die begint rond 15.30 uur. Ook in Breda is een herdenking, om 15.45 op de Grote Markt.
Treinverkeer
Het treinverkeer staat woensdagmiddag toch een minuut stil in verband met de vliegramp, meldt Prorail. Over het tijstip wordt nog overlegd.
Rijkswaterstaat vraagt Nederlandse weggebruikers een veilige plek te zoeken als zij besluiten een minuut stilte in acht te nemen voor de slachtoffers van de vliegramp. Het advies is tijdig een parkeerplaats te zoeken. Stoppen op de vluchtstrook is niet veilig, aldus Rijkswaterstaat.
Radio en tv
Veel radio- en televisiezenders, zowel publieke als commerciële zenders, hebben woensdag hun uitzendingen volledig aangepast aan de dag van nationale rouw.
De programmering van de Nederlandse Publieke Omroep is sober. Zo komen amusementsprogramma’s als Lingo, de Slimste Mens en De vloer op te vervallen. Op Nederland 3 worden alle programma’s vervangen door films en op het kinderblok Zapp zijn alleen natuurprogramma’s en sprookjes te zien.
Op de radiozenders vervallen de spelletjes en wordt aangepaste muziek gedraaid. Radio 1 staat de hele dag in het teken van de nationale rouw. Dinsdag werd al bekend dat op alle NPO-zenders reclamevrij zijn. Ze schakelen woensdag allemaal over naar luchthaven Eindhoven als daar het transportvliegtuig met stoffelijke resten uit Oekraïne arriveert.
Geen spelletjes
Ook op de commerciële zender Radio 538 en Q-music zijn radiospelletjes en het weggeven van prijzen aan luisteraars geschrapt. Op 538 zijn geen reclameboodschappen te horen en de muziekkeuze is minder uitbundig en vrolijk dan gewoonlijk. ‘Geen zomerhits bijvoorbeeld’, zegt een woordvoerder.
‘We doen ook niet aan grappen en grollen, maar willen de luisteraars de ruimte geven hun verhaal te doen over de vliegtuigramp in Oekraïne’, aldus de woordvoerder van 538.
Vanaf 15.40 uur zal de muziekkeuze nog ingetogener zijn dan de rest van de dag. Rond 16.00 uur, als de vliegtuigen met lichamen in Eindhoven aankomen, is er even niets te horen op de zenders.
RTL
Alle zenders van RTL zijn woensdagmiddag tussen 15.30 uur en 18.00 uur reclamevrij. Bij RTL 4 duurt die periode langer. Die zender begint pas weer met tv-commercials om 20.10 uur tijdens de GTST Quiz.
Op de onlineplatformen van RTL Nieuws zijn woensdag geen advertenties te zien. Ook NU.nl toont sinds donderdag al geen advertenties bij berichten over de vliegramp.
Molens
Vereniging De Hollandsche Molen en het Gilde van Vrijwillige Molenaars hebben alle molenaars in Nederland gevraagd hun molens in de zogenoemde rouwstand te zetten. In Nederland staan nog een kleine 1.200 windmolens.
Als de wieken in de rouwstand staan, is de onderste wiek iets naar rechts verschoven. De wiek staat als het ware iets voorbij de molen en dat symboliseert de rouw: het is voorbij en geweest.
Rolstoelvierdaagse
De 166 deelnemers aan de Twentse Rolstoelvierdaagse in Borne is aan de start van de tweede etappe gevraagd om woensdagmiddag om 16.00 uur respect te tonen aan de slachtoffers van het vliegramp met de MH17.
Op welke manier de rolstoelers dat doen is volgens een woordvoerster van de organisatie aan de deelnemers zelf.
Voor de rolstoelers woensdag aan de tweede etappe begonnen, hebben ze gezamenlijk een minuut stilte gehouden. Bij het start- en finishterrein is hangen vlaggen halfstok en worden muziek en portofoonverkeer om 16.00 uur stilgelegd.
Vliegbasis Eindhoven
Het ministerie van Defensie heeft bepaald dat vanwege de ceremonie op vliegbasis Eindhoven er woensdag tussen 15.45 uur en 18.00 uur geen civiele vliegtuigen zullen vertrekken en landen.
De luchtvaartmaatschappijen bepalen zelf wat er met de geplande vluchten gebeurt. Eindhoven Airport heeft dat woensdagochtend bekendgemaakt.
Volgens een woordvoerder van Eindhoven Airport worden woensdagmiddag zes arriverende en acht vertrekkende vluchten getroffen. Ze kunnen eerder of later vertrekken of uitwijken, aldus de woordvoerder. Ook op de luchthaven zal een minuut stilte worden gehouden.
Europese Commissie
De Europese Commissie in Brussel heeft woensdag de slachtoffers van rampvlucht MH17 herdacht. De commissarissen uit de lidstaten van de Europese Unie hielden een minuut stilte, ook uit respect voor de dag van nationale rouw in Nederland.
Tekst: Sander Zijlstra